دکتر کامل شادپور
دکتر کامل شادپور، متولد 1316، یکی از دو بنیانگذاران ساختار شبکه مراقبت‌های اولیه بهداشتی کشور به همراه دکتر سیروس پیله‌رودی بود. ساختاری که خدمات بهداشتی و درمانی عمده‌ای برای اقشار مستضعف جامعه در اقصی نقاط کشورمان به ارمغان آورد؛ ساختاری که به صدها هزار نفر زندگی بخشید، جان صدها هزار نوزاد را نجات داد و صدها هزار مادر را از مرگ رهایی بخشید.
وی سال‌ها برای طراحی شبکه‌های بهداشت و درمان و مشارکت در راه‌اندازی و گسترش شبکه‌ها تلاش کرد.
او در نخستین 16 سال خدمتش (1341 لغایت 1357) به طب پیشگیری، مبارزه با بیماری‌ها و خدمت‌رسانی به روستاها و شهرهای کشور پرداخت و در این دوران، تجربه‌هایی آموخت که در 16 سال دوم خدمتش از آن‌ها بهره گرفت. از سال 1357 لغایت 1373(که سال بازنشستگی‌اش از خدمت رسمی بود) تیم دو سه نفره طراحی شبکه‌های بهداشت و درمان را تشکیل داد و سپس با مشارکت در گروهی وسیع‌تر، راه‌اندازی و گسترش شبکه‌ها را کلید زد. 16 سال سوم خدمت دکتر شادپور نیز (1373 لغایت 1379) در ادامه همین راه(به اصلاح نظام سلامت کشور) سپری شد.
کارنامه دکتر کامل شادپور، پربار و سرشار از تلاش‌های خستگی‌ناپذیر است، شامل:
_ برگزاری حدود 60 کارگاه آموزشی ملی و بین‌المللی و تدریس در آن‌ها
_ شرکت در حدود 30 کنفرانس و کارگروه بین‌المللی به‌عنوان کارشناس منطقه‌ای مدعو سازمان جهانی بهداشت یا اداره‌کننده جلسات
_ تألیف 20 عنوان کتاب(به‌طور مستقل، همراه با دیگران یا به‌صورت فصلی از کتاب)
_ در سال 1384 دریافت جایزه شوشا از سازمان جهانی بهداشت در مجمع سالانه وزرای کشورهای عضو به پاس خدمات فراوان در ارتقای سلامت عمومی در کشور، منطقه و جهان
_ 5 لوح و تندیس تشویق از وزرای بهداشت وقت، رؤسای وقت دانشگاه‌های علوم پزشکی، شهرداران و دیگر مسئولان وقت کشور
_ ترجمه 34 عنوان کتاب و جزوه و گزارش تفصیلی
_ ارائه 15 مقاله در جلسات و مجامع بین‌المللی
_ نگارش، چاپ و توزیع 46 مقاله به زبان فارسی
این استاد فرهیخته و بزرگ‌مرد بهداشت، 12 اسفند سال 1392 دار فانی را وداع گفت.
مرحوم، دکتر کامل شادپور:
“من به اندک سهمی که در این راه داشته‌ام، مباهی‌ام و تغییرهای شگرف در شاخص‌های سلامت، بیماری و مرگ مادران و کودکان سرزمینم، بسیار بیش از تقدیرها و نشان‌ها و مدال‌هایی که در داخل و خارج از کشور گرفته‌ام، شادم می‌کند.”
قائم مقام معاونت بهداشت وزارت بهداشت(دکتر ناصر کلانتری)، درباره دکتر شادپور گفته:
«من از سال 64 با دکتر شادپور آشنا شدم؛ درست زمانیکه بنده به‌عنوان مدیر عامل سازمان منطقه‌ای بهداری در آذربایجان غربی در ارومیه مستقر بودم. دکتر شادپور به همراه دکتر پیله‌رودی به ارومیه آمدند و از همان زمان، الگو و مقتدای من در زمینه بهداشت شدند و من تحت تأثیر افکار ایشان قرار گرفتم و تاکنون هم از سیستم بهداشتی جدا نشدم. دکتر شادپور دارای صداقت رفتاری، اخلاق نیک و انسان‌دوستی کم‌نظیری بودند. من در طی 30سالی که دکتر را می‌شناسم، ندیدم با کسی با تندی صحبت کنند. ایشان علاوه بر پزشکی، در مردم‌شناسی، ادبیات و فرهنگ و هنر نیز تبحر خاصی داشتند و بسیار خوش‌صحبت بودند. همیشه زودتر از دیگران در جلسات حضور پیدا می‌کردند و این نشان‌دهندۀ نظم و انضباط کاری ایشان بود. یکی از مهم‌ترین خصوصیات دکتر شادپور، اولویت دادن به منافع جامعه به جای منافع شخصی بود و این ویژگی را در زندگی خصوصی خود نیز اعمال می‌کردند. تعهد کاری ایشان به گونه‌ای بود که وقتی کاری را به عهده می‌گرفتند، ما آن کار را تمام شده می‌دانستیم و با وجود آنکه از سال 1373 بازنشست شده بودند، تا چند روز پیش از فوتشان هم مشغول به فعالیت بودند.»
دکتر شادپور بزرگوارتر و متواضع تر از آن بود که خودش از خدمات بی‌شمار و بی‌شائبه‌اش بگوید. اما هنگام درگذشت دکتر سیروس پیله‌رودی که همراه و همفکر همیشگی‌اش در مسیر راه‌اندازی شبکه بهداشت و درمان کشور بود، یادی از وی کرد و از مسیر پرپیچ و خمی گفت که با هم برای طراحی و راه‌اندازی شبکه مراقبت‌های اولیه بهداشتی کشور پیموده بودند:
«آقای دکتر پیله‌رودی بعد از اینکه از دانشگاه پزشکی در سال 1343 فارغ‌التحصیل شدند، به خدمت سپاه بهداشت درآمدند و برای فرد شیفته‌ای مثل ایشان که پر می‌زدند تا بیشتر بدانند؛ این تجربه، تجربه تلخ و شیرینی بود؛ تلخ برای اینکه با دشواری‌های زندگی روستایی آشنا شود و شیرین برای اینکه در حد توانش از آن دشواری‌ها بکاهد.
بعد از آنکه خدمت ایشان در سپاه بهداشت به‌عنوان یک نظامی پایان گرفت، به استخدام سپاه بهداشت درآمدند و در استان لرستان خدمت کردند و منشأ اثر شدند. سپس به سازمان مرکزی سپاه بهداشت آمدند و زمانیکه من معاون آن سازمان بودم، به علت درخواست یکی از دوستان مشترکمان، ایشان از سازمان سپاه بهداشت به بهداری راه‌ها انتقال پیدا کردند. دکتر پیله‌رودی که از خدمت در مدیریت و بهداشت عمومی تجربه‌ها آموخته بود، آنجا با کار و فعالیت در بهداری راه‌ها به نوعی دیگر از تجربه دست یافت و بیشتر به خدمات درمانی و بیمارستانی تکیه کرد و به‌دلیل آنکه فردی باهوش و پرتلاش بود، باز هم آموخت و آموخت.
پس از انقلاب اسلامی، دکتر به دانشگاه بهداشت رفت و دوره‌های ام.پی.اچ را گذراند و بعد از یک‌سال که آن دوره تمام شد، به برنامه‌ای که بنده و یکی دیگر از دوستان آغاز کرده بودیم، پیوست و تمام تجربه‌هایی را که پیش از آن بخاطر خدمت در سپاه بهداشت و بهداری راه‌ها آموخته بود، بروز داد. ما مبانی فکری و فلسفی دستاوردی را که بعدها به شبکه بهداشت و درمان معروف شد، تدوین کردیم و در شب‌ها و روزهای بسیار سختی که جنگ بین ایران و عراق در جریان بود، مجبور بودیم که این برنامه‌ها را تدوین کنیم و بعد از آن در حضور وزرای وقت و معاونان دفاع کنیم ولی وزرا هر چند وقت یکبار عوض می‌شدند و ناچار باید این کارها و پوشش‌ها را از سر می‌گرفتیم برای اقناع وزیران و معاونان جدید.
سرانجام این کار به نقطه‌ای رسید که فکرهایمان در دی‌ماه سال 1360 با نام «نگرشی بر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» انتشار پیدا کرد. بعد از آنکه این نقشه راه آماده شد، گام به گام به آنچه در آنجا به‌عنوان مبانی فکریمان نوشته بودیم، وفادار ماندیم و در کنار دکتر پیله‌رودی توانستیم در 269شهرستان آن زمان، شبکه بهداشت و درمان شهرستان را با ویژگی‌هایی که فراوان می‌توان درخصوص آن سخن گفت، تدوین کنیم و برای هر شهرستان مجلدی فراهم آوریم که می‌شود گفت سرنوشت هر شهرستان از نظر گسترش شبکه‌ها را بیان می‌کرد.
وقتی این کار هم سرانجام گرفت، نوبت به قانع کردن مسئولان وقت و شناساندن ارزش‌های این کار و موافقت‌های عملی با به اجرا درآوردن آن‌ها بود که تا فرودین سال 1364 طول کشید. بعد از آنکه این مرحله را نیز پشت سر گذاشتیم، مرحله اجرا پیش آمد و هرچه پیشتر رفتیم، حقانیت کاری که در کنار هم فراهم آورده بودیم، بیشتر خودش را نشان داد و بیش از پیش موجب جلب حمایت مسئولان و تصمیم گیرندگان وقت شد و برای اجرای موفق این طرح، گروه ما و مخصوصاً دکتر پیله‌رودی هرچه در توان داشت، به کار بست.»
«لینک دسترسی به یادنامه دکتر کامل شادپور»
«فایل صوتی جناب آقای دکتر محمد آسایی‌اردکانی درمورد استاد بزرگوار، مرحوم دکتر کامل شادپور»
«ویدئویی از دکتر کامل شادپور»
«گالری عکس»
دیدگاهتان را بنویسید