دكتر حسين رضاعی در سال 1283 متولد شد.

تحصيلات ابتدايی را در دبستان ثروت (ايرانشهر كنونی) و متوسطه را در دارالفنون و تحصيلات عاليه را در مدرسه طب به پايان رساند و در همان سال با دانشجويان اعزامی برای تكميل علم طب به اروپا رهسپار و در دانشكده پزشكی تولوز به تحصيل مشغول شد.
وی در حين تحصيل به كتابی راجع به خط برخورد، كه مطالب آن را از لحاظ تاريخ خط و معرفی ارزش و مقام خط فارسی مفيد دانسته و خلاصه آن را به‌صورت كتابی درآورد كه به سال 1315 به خرج اداره سرپرستی دانشجويان به طبع رسيد.

 

در سال 1312 به‌عنوان كارورز افتخاری در بيمارستان‌های براكويل كه تحت نظر دكتر ديد اداره می‌شد به كارآموزی مشغول شد و تحت نظر استاد مذكور رساله خود را در باب «ضعف نيروی حياتی و افكار هذيانی» تهيه كرد و به سال 1935 ميلادی با نمره ممتاز از تصويب هيأت قضات گذراند.

در سال‌های 1314 و 1315 در کلاس‌های روان‌شناسی و روان‌شناسی مرضی به کارآموزی پرداخت و همچنین در بخش بیماری‌های اعصاب بیمارستان سنت آن(Sainte Anne)، نزد پروفسور كلود و دكترگيرو به‌عنوان كارورز موقتی كار كرد و كلاس مالاريالوژی را نزد پروفسور برومپت گذراند. در سال 1316 پس از گرفتن تخصص روان‌پزشکی به ایران بازگشت و در تيمارستان تهران ابتدا به‌عنوان پزشك و بعد با سمت معاون فنی تيمارستان مشغول به كار شد. از سال 1319 در تشكيلات جديد دانشكده پزشكی، استادی كرسی بيماری‌های روانی به ايشان محول شد.

اما با وجود ایجاد کرسی مربوط به این رشته، چون بخش روان‌پزشکی عملاً وجود خارجی نداشت و دانشکده پزشکی دستیار روان‌پزشکی نمی‌گرفت، حسین رضاعی به ناچار تنها هفته‌ای یک روز به‌صورت نظری، بیماری‌های روانی را برای دانشجویان سال پنجم تدریس می‌کرد.

وی با همراهی دکتر میرسپاسی، که یک سال پس از او از فرانسه به ایران بازگشته بود، بین سال‌های 1317 تا 1319 با سعی و کوشش فراوان تیمارستان تهران را به‌تدریج وسعت دادند و از این رهگذر وضع بیماران روانی که تا پیش از آن در شرایط ناگواری نگهداری می‌شدند، بهبود بخشیده شد.

 

او در سال 1319، آسایشگاه روانی دکتر رضاعی را تأسیس کرد، که بعدها بیمارستان روان‌پزشکی رضاعی نامیده شد که هم‌اکنون نیز تخت‌های آن، هزاران بيمار دردمند را بهبود می‌بخشد. او زمین بیمارستان را که حدود هفت‌هزار مترمربع بود، به‌صورت قطعه‌قطعه و به‌مرور زمان خریداری و به بیمارستان اضافه کرد. این آسایشگاه با کامل شدن ساختمان‌ها و تجهیزات و استخدام نیروی انسانی مورد نیاز که تقریباً بیست نفر تخمین زده می‌شود، در سال 1324 با ظرفیت هشتاد تخت ثابت، به بیمارستان روان‌پزشکی رضاعی تبدیل شد.

در قسمت انتهایی این بیمارستان منزل شخصی دکتر رضاعی قرار داشت. وی مدیریت داخلی بیمارستان روان‌پزشکی رضاعی را به همسرش، آنه دمورگ که ملیت فرانسوی داشت واگذار کرد. پس از درگذشتش، تمامی امور مربوط به این بیمارستان به فرزندش «کیوان رضاعی» واگذار شد.

 

دکتر حسین رضاعی، در سال 1324 برای مطالعات علمی به بيروت، فرانسه و سوئیس مسافرت كرد و در پاريس به عضويت انجمن طبی و روانی نايل شد.

در سال 1325 در كنگره بيماری‌های عصبی و روانی فرانسه و كشورهای فرانسه‌زبان شركت و موضوعی تازه را بعنوان «نوسان نيروی حياتی» در آن كنگره مطرح كرد كه در گزارش كنگره و مجموعه ساليانه انجمن طبی و روانی درج شده است.

سپس در سال 1329 در دومین کنگره بین‌المللی جرم‌شناسی و اولین کنگره بین‌المللی امراض روحی شرکت کرد. دکتر رضاعی در این زمان استاد و رئیس بخش بیماری‌های روانی بیمارستان امام خمینی بود که در آن زمان پهلوی نامیده می‌شد.

 

حسین رضاعی در فروردین 1329 با تلاش فراوان و همراهی عبدالحسین میرسپاسی، توانست موافقت دانشکده پزشکی دانشگاه تهران را برای ایجاد بخش آموزشی بیماری‌های روانی بگیرد. این بخش برای اولین‌بار در کشور به‌صورت آکادمیک، با سی تخت در بیمارستان امام خمینی تأسیس شد، و سال بعد، در چهارم مهر 1330 به علت کمبود جا، به محل فعلی منتقل شد و بیمارستان روزبه نام گرفت.

 

دکتر حسین رضاعی دارای تأليفات و مقالات متعددی است؛ که آثار ایشان به قرار زير است:

1. رساله در 100 صفحه راجع به خطوط معمول در دنيا و ميزان تكامل خط فارسی (پاريس سال 1315)
2. رساله دكتری به زبان فرانسه راجع به ضعف نيروی حياتی و افكار هذيانی
3. كتاب روانشناسی مرضی در 150 صفحه، سال 1323، چاپخانه تابان تهران
4. كتاب سرشت‌های جنون‌زا در 150 صفحه، سال 1329
5. رساله درخصوص گزنوپاتی به اتفاق استاد خود دكتر ديد، در تولوز، هنگام تحصيل
6. مقالات متعدد به فارسی در مجلات طبی درمان، نامه دانشكده، جهان پزشكی، شهرير، شفا در موضوع‌های مختلف روانپزشكی از قبيل شمه‌ای از عقايد فرويد، جنسيت، همزاد، تكلم و هوش و احساسات در انسان و حيوان و… .
7. كنفرانس‌های علمی درباره ابوعلی سينا در كلژ دو فرانس در پاريس و كنفرانس‌های علمی درباره وراثت-جنون در انجمن دانشوران و كانون هدايت افكار ايراد كرد.

 

دكتر حسين رضاعی از پيشگامان علم روان‌پزشکی نوين در ايران كه با كمک به گسترش اين رشته، موجب سرافرازی اين مرز و بوم در سراسر جهان شد، در سال 1372 در تهران چشم از جهان فروبست.

 

کتاب «سرگذشت یک روانپزشک ایرانی»، زندگی‌نامه و خاطرات حسین رضايی‌ست که به‌دست پسرش کیوان گردآوری و در تاریخ 19 مرداد 1383 در تهران منتشر شد.


_ در بخشی از این کتاب آمده‌است:

• “رئیس دانشکده پزشکی، سرپرستی بخش روانی(30تخت) بیمارستان پهلوی(بیمارستان امام خمینی) را به من واگذار کرده بود. مع‌ذالک چون دیگر متخصصین، به‌علت عدم آگاهی، تحمل حضور بیماران روانی را در بیمارستان نداشتند، نقل و انتقال آن‌ها به محلی جدید در دستور کار قرار گرفت. بدین‌وسیله باغ بزرگی از املاک دانشکده پزشکی (یک هکتار) واقع در غرب تهران، به‌عنوان اولین مرکز آموزشی_درمانی روانپزشکی تأسیس شد (بیمارستان روزبه فعلی) و اداره آن به من محول گردید.”

 

_ در بخشی دیگر نیز می‌خوانیم:

• “پاییز سال 1317 ه.ش آپارتمانی در انتهای خیابان سپه، نزدیک تیمارستان شهرداری اجاره کردم. در آن موقع صرف نظر از کارم در دارالمجانین بلدیه، هنوز به‌عنوان یک پزشک عمومی فعالیت می‌کردم. برای کمک به همسرم، امور داخلی خانه را به زنی که دچار جنون ادواری بود محول کردم. نامبرده شب‌ها به جای خوابیدن دست به نظافت می‌زد. عاقبت به خاطر اعتراض همسایگان مجددًا او را به تیمارستان باز گرداندم…”
  
  
  

«گالری عکس»